Emperyalist-kapitalist sistemin içinde bulunduğu yapısal bunalımın işçi sınıfı ve ezilen halklar üzerinde yarattığı yıkıcı tahribata karşın sonuç alınan devrimci atılımların yaratılamamasının nedenleri tartışılırken, proletarya ve ezilenlerin enternasyonal bir örgütünün yokluğu genelde göz ardı edilmekte ya da ivedi bir sorun olarak ele alınmamaktadır. Hakeza içerisinde ciddi devrimci potansiyeller taşıyan halk ayaklanmaları (Arap Baharı) ve devrimci kalkışmaların (Rojava, Donetsk, Lugansk vb.) sonuç alıcı bir noktada bulunmamasının ya da gelişiminin belirli bir aşamasında ittifak arayışlarında ciddi krizler yaşamasının başat sebeplerinden biri de komünist bir enternasyonalin bulunmamasıdır. Dolayısıyla Komintern belirli bir tarihselliğe hapsedilecek bir tartışma olmaktan ziyade güncel bir devrimci arayışında temel noktalarından birini oluşturmaktadır. Zira Komünist Enternasyonal, işçi sınıfının son enternasyonal kavga örgütü oldu.
Marx ve Engels’in kurduğu 1. Enternasyonal, Paris Komünü’nün ardından, bizzat Marx ve Engels tarafından merkezi ABD’ye taşınarak kapatıldı. Esasen Marksist temellerde kurulan 2. Enternasyonal, her ne kadar büyük ve kitlesel sosyalist partilerin oluşumuna zemin olduysa da, 1914’te patlak veren 1. Emperyalist Paylaşım Savaşı’nda sosyal şovenizme batarak iflas etti. 2. Enternasyonal partilerinden Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Bolşevik) bu ihanetin dışında kalarak kendi ülkesinde proleter devrimi zafere ulaştırdı.
2-6 Mart 1919’da Moskova’da toplanan 3. Enternasyonal’in kuruluş kongresi, işte böyle bir tarihsel arka plan üzerinde, işçi sınıfının yeni bir enternasyonal örgütünün doğuşunu gerçekleştiriyordu. Proletarya enternasyonalizminin bayrağı 1919’dan, feshedildiği 1943’e kadar, doğruları ve yanlışlarıyla, zaferleri ve yenilgileri ile, büyük dersler barındıran sayısız deneyimle Komintern’in ellerinde dalgalandı. Kapitalizmin 2008’de ABD’de patlak veren küresel bunalımının dünya ölçeğinde uzun süreli bir durgunluk biçiminde sürdüğü, sınıf savaşımlarının bütün ülkelerde şiddetlendiği bu süreçte, Komintern tüm dünya komünistleri için bir tarihsel referans olmayı sürdürmektedir.
Konunun yakıcılığı göz önünde bulundurulduğunda Türkçe literatürde konuya dair birbirinin benzeri birkaç çeviri eser ve TKP-Komintern ilişkilerini ele alan az sayıda çalışma dışında, bütünlüklü bir tartışma zemini yaratacak nicelik ve nitelikte kaynak bulunmadığı görülmektedir. Gerek bu ihtiyaçları karşılamak gerekse de Komintern’in 100. yıldönümünü selamlamak amacıyla kapsamlı bir Komintern dosyası hazırlamayı amaçlamaktayız.
Altıncı dosyamızda aşağıda önerdiğimiz başlıklar ve sizlerin de ekleyecekleriyle bu tartışmayı derinleştirmeyi umuyoruz.
- Komintern’in kuruluşunun tarihsel şartları
- Komintern’in örgütsel yapısı,
- Komintern’in dünya devrimi fikri,
- Komintern’in ezilen halklara çağrısı
- Bakü Doğu Halkları Kurultayı
- İspanya İç Savaşında Komintern,
- Komintern’in Latin Amerika ve Afrika politikası,
- Komintern’in Çin politikası,
- Komintern’in Faşizme karşı mücadelede strateji, taktik ve pratiği,
- Komintern’in seksiyonları olarak sanatsal, siyasal, bilimsel ve spor örgütleri, köylü, sendika enternasyonalleri ve uluslararası kızıl yardım.
- Komintern’in feshedilmesi (1943 kararı) arka planı, gerekçeleri, sonuçları
- Komintern ve TKP ilişkileri
- Yeni bir Enternasyonal’in gerekliliği ve olanaklar.
Son yazı gönderme tarihi: Türkçe yazılar için 15 Temmuz 2019.
Türkçeye çevrilecek yazılar için: 1 Temmuz 2019.
Dosya yayın tarihi: 1 Ağustos 2019.
Dosya Editörleri: Fırat Sözeri- Emel Akal.
Hazırlayacağınız makalelerde temel perspektif, kaynakça ve referanslar için Abstrakt Dergi’nin yayın politikasını ve yazım kurallarını (http://www.abstraktdergi.net/yazarlara/) esas alırsanız memnun oluruz.